Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Trẻ khi tiếp xúc với người mắc zona thần kinh sẽ không bị lây bệnh zona, nhưng có thể bị lây nhiễm bệnh thủy đậu. Lý do, người mắc zona thường xuất hiện các tổn thương da như bóng nước kèm theo ngứa, đau và nóng rát. Các bóng nước này chứa virus thủy đậu (Varicella-Zoster virus), có khả năng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết. Sau khi phơi nhiễm, thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 10-21 ngày.
Ngoài ra, trẻ cũng có thể mắc thủy đậu khi tiếp xúc trực tiếp với người bị thủy đậu qua các giọt bắn đường hô hấp hoặc gián tiếp qua vật dụng nhiễm virus. Theo thống kê, khoảng 90% người chưa có miễn dịch với thủy đậu có nguy cơ nhiễm bệnh khi tiếp xúc với nguồn lây.
Thủy đậu ở trẻ em là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường biểu hiện bằng sốt, phát ban, mụn nước và phỏng rộp, gây ngứa ngáy, khó chịu. Một số trường hợp có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm não, suy đa tạng và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Để phòng ngừa hiệu quả, con bạn nên được tiêm vaccine thủy đậu. Hiện Việt Nam có ba loại vaccine phòng ngừa thủy đậu gồm Varilrix (Bỉ) tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn, vaccine Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau một đến ba tháng tùy theo độ tuổi. Hai mũi giúp phòng bệnh lên đến 98%.
Ngoài phòng ngừa thủy đậu, người lớn trong gia đình bạn cũng nên chủ động phòng ngừa bệnh zona. Lý do, thủy đậu và zona thần kinh đều do virus Varicella Zoster (VZV) gây ra. Một người sau khi khỏi thủy đậu, virus VZV sẽ “ngủ đông” ở các hạch thần kinh cảm giác cột sống. Khi gặp điều kiện thuận lợi như lớn tuổi, hệ miễn dịch suy giảm, mắc bệnh nền, virus VZV sẽ kích hoạt gây bệnh zona. Hiện Việt Nam có vaccine zona thần kinh, do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất. Hiệu quả ngăn bệnh đến 97% ở người từ 50 tuổi, từ 70-87% ở người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý đồng thời giảm các biến chứng hơn 90%.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Ho gà là bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Bệnh có triệu chứng điển hình là cơn ho dữ dội, không dứt, đỏ mặt, tím môi, có tiếng rít ở cuối cơn ho.
Bệnh này rất dễ lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc lây gián tiếp qua bề mặt tiếp xúc. Trẻ sơ sinh thuộc nhóm đối tượng dễ mắc ho gà và có thể gặp biến chứng nặng như: viêm phổi, nhiễm trùng huyết, suy hô hấp, tăng áp phổi, tử vong.
Hiện có các vaccine phòng bệnh ho gà cho trẻ như 5 trong 1, 6 trong 1, tiêm từ 2 tháng tuổi, sớm nhất từ 6 tuần tuổi. Tuy nhiên, trước giai đoạn được tiêm vaccine, trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao. Do đó, mẹ bầu được khuyến cáo tiêm vaccine có thành phần ho gà trong thai kỳ để truyền kháng thể thụ động, bảo vệ con trong giai đoạn đầu đời, khi chưa có miễn dịch chủ động từ vaccine. Việt Nam có vaccine phòng bệnh phối hợp bạch hầu - ho gà - uốn ván. Mẹ bầu cần tiêm 1 mũi vào tuần thai thứ 27 đến 36. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tiêm thêm vaccine ngừa cúm trong thai kỳ để phòng bệnh, tránh ảnh hưởng sức khỏe của bản thân và thai nhi.
Bạn nên đến Trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất để được bác sĩ tư vấn thời điểm thích hợp tiêm vaccine theo thể trạng và lịch trình công việc, đảm bảo sức khỏe trong suốt thai kỳ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Bệnh zona thần kinh do virus varicella zoster virus (VZV) gây ra, cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Những người bị thủy đậu lúc nhỏ, khi hết bệnh, virus này tiếp tục "ngủ đông" trong các tế bào, hạch thần kinh dưới dạng bất hoạt. Sau một thời gian, khi gặp điều kiện thuận lợi như hệ miễn dịch suy yếu, tinh thần chấn động, cơ thể suy nhược, mắc bệnh mạn tính, virus VZV sẽ có cơ hội tái phát thành zona thần kinh.
Các triệu chứng của bệnh rất điển hình như: cảm giác đau buốt, rát bỏng, châm chích tại một vùng da giới hạn, không đối xứng. Khoảng 1-3 ngày sau sẽ xuất hiện mụn nước và cảm giác đau buốt vẫn có thể diễn tiến và kéo dài sau khi điều trị khỏi sang thương mụn nước từ vài tháng đến vài năm.
Ngoài gây đau dây thần kinh kéo dài, zona thần kinh có thể gây ra các biến chứng khác như: viêm phổi; viêm gan; tổn thương dây thần kinh gây liệt mặt, ù tai; viêm kết mạc hoặc viêm loét giác mạc thậm chí mù lòa nếu vị trí zona ở hốc mắt; tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Zona thần kinh có khả năng tái phát, tỷ lệ lên đến 30% ở những người mắc bệnh nền mạn tính. Bạn đã mắc zona thần kinh vẫn có nguy cơ tái phát. Tiêm vaccien sẽ giúp phòng bệnh lên đến 97%, giảm biến chứng đau thần kinh sau zona và các biến chứng khác hơn 90%. Lịch tiêm vaccine gồm 2 mũi cách nhau 1-2 tháng.
Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ tư vấn cụ thể.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Vi khuẩn phế cầu hiện có hơn 100 tuýp huyết thanh gây ra nhiều bệnh phế cầu xâm lấn cho cả trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu và bệnh phế cầu không xâm lấn như viêm phổi, viêm tai giữa và viêm xoang...
Vi khuẩn này thường trú trong hầu họng của mỗi người, lây qua đường hô hấp khi tiếp xúc với người bệnh hoặc người lành mang trùng không có triệu chứng. Bệnh phổ biến ở môi trường đông đúc như trường học, ký túc xá, viện dưỡng lão, công ty...
Hiện nay, tại hơn 220 trung tâm tiêm chủng thuộc Hệ thống tiêm chủng VNVC đều đang lưu hành 4 loại vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn. Bao gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 23 và mới đây nhất là phế cầu 15, bắt đầu triển khai tiêm từ ngày 8/5.
Các chuyên gia và các tổ chức y tế trên thế giới khuyến cáo nên tiêm sớm và tiêm đầy đủ, kết hợp nhiều loại vắc xin phòng phế cầu ở nhiều thế hệ khác nhau là rất cần thiết để đạt hiệu quả bảo vệ tối đa.
Tốt hơn hết, bạn nên tới Trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất, tùy vào điều kiện dịch tễ của từng địa phương, nguy cơ mắc bệnh lý phế cầu xâm lấn... bác sĩ sẽ tư vấn loại vaccine phế cầu tối ưu và phù hợp với độ tuổi của bạn trong thời điểm này.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do Varicella Zoster (VZV) gây ra. Trẻ nhỏ thuộc nhóm dễ lây nhiễm bệnh. Lý do, thủy đậu dễ lây qua đường hô hấp do hít phải giọt bắn mũi họng từ người bệnh. Đồng thời, mầm bệnh lây thông qua tiếp xúc với dịch bóng nước trên da vỡ ra dính vào các vật dụng như quần áo, bàn ghế, đồ chơi, bát đũa, ly uống nước. Thời gian lây truyền bệnh sẽ bắt đầu khoảng 1-2 ngày trước khi các phát ban xuất hiện và kéo dài khoảng 1 tuần cho đến khi mụn nước khô và đóng mài.
Cao điểm bệnh thủy đậu rơi vào khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm. Con bạn năm nay 8 tuổi, nếu chưa được bác sĩ chẩn đoán mắc thủy đậu hoặc chưa tiêm vaccine phòng bệnh thì nên tiêm càng sớm càng tốt.
Hiện Việt Nam có vaccine phòng ngừa thủy đậu gồm: Varilrix (Bỉ) tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn, Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau một đến ba tháng tùy theo độ tuổi. Hai mũi giúp phòng bệnh lên đến 98%.
Con bạn 8 tuổi, có thể chọn một trong ba vaccine trên để tiêm. Lịch tiêm của trẻ sẽ gồm hai mũi, cách nhau một đến ba tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Ngoài loại bỏ nơi sinh sản và nơi ở của muỗi, tránh để muỗi chích bằng mặc quần áo dài, ngủ mùng ngay cả ban ngày, phun hóa chất diệt muỗi, tuân thủ việc điều trị thì cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay là tiêm vaccine sốt xuất huyết, được Bộ Y tế, WHO, CDC Mỹ và các nghiên cứu trên thế giới chứng minh.
Hiện Việt Nam đã có vaccine phòng ngừa đầy đủ 4 type huyết thanh virus gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4 tại Việt Nam. Vaccine Qdenga do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất, chỉ định cho trẻ từ 4 tuổi đến người lớn. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau ba tháng. Phụ nữ nên tiêm vaccine này trước ba tháng hoặc tối thiểu một tháng trước khi mang thai.
Vaccine sốt xuất huyết có hiệu quả phòng ngừa bệnh lên đến hơn 80% và giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%, hiện chỉ triển khai tại tiêm chủng dịch vụ.
Sốt xuất huyết đang vào mùa, bạn và gia đình tiêm bây giờ vẫn có đủ thời gian tạo kháng thể phòng bệnh. Sau tiêm, vaccine sốt xuất huyết cần trung bình hai tuần để tạo kháng thể bảo vệ. Mỗi người cần tiêm đủ hai mũi vaccine mới đạt hiệu quả bảo vệ tối đa. Việc này giúp giảm tỷ lệ mắc sốt xuất huyết, biến chứng, tốn kém chi phí điều trị.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Virus dại được bao bọc bởi một lớp màng lipid. Rửa sạch vết thương với xà phòng dưới vòi nước liên tục trong 15 phút sau khi bị chó cắn, cào sẽ giúp rửa trôi một phần virus dại ở vị trí vết cắn chứ sẽ không làm sạch hoàn toàn virus dại, từ đó giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh dại nhanh chóng. Sau đó, vết thương cần được sát trùng với cồn 70% hoặc cồn i ốt. Hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.
Bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tiêm vaccine, huyết thanh kháng dại là cách phòng bệnh duy nhấtt và hiệu quả nhất hiện nay. Vì vậy, sau khi rửa sạch vết thương, bạn nên đến cơ sở y tế để bác sĩ cắn cứ vết thương để tiêm vaccine, huyết thanh kháng dại phù hợp.
Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ). Người bị động vật cắn, cào tiêm với phác đồ 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp. Hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da.
Trong trường hợp chủ động tiêm ngừa khi chưa bị động vật cắn, phác đồ gồm ba mũi cơ bản (các ngày 0-7-21 hoặc 0-7-28) và các mũi tiêm nhắc dành cho người có nguy cơ cao tiếp xúc virus dại làm trong phòng thí nghiệm, thám hiểm hang động, trẻ thường xuyên chơi với chó mèo... Vaccine dại hiện nay đều là các vaccine bất hoạt, sản xuất theo công nghệ mới, không chứa tế bào thần kinh nên không gây ảnh hưởng trí nhớ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Cả thủy đậu và zona thần kinh đều có căn nguyên từ virus Varicella-zoster (VZV) gây ra. Người nhiễm virus lần đầu phát triển thành bệnh thủy đậu. Tuy nhiên, virus vẫn "ẩn náu" trong các hạch thần kinh, tái hoạt động sau nhiều năm, gây ra zona.
Bạn đã từng tiêm vaccine thủy đậu, song vẫn cần chủng ngừa thêm vaccine zona thần kinh. Lý do, vaccine thủy đậu kích thích cơ thể sinh kháng thể, hạn chế nhiễm virus varicella phát triển bệnh zona thần kinh sau này chứ không phòng ngừa hoàn toàn bệnh. Một số người có thể đã nhiễm virus mà không có triệu chứng rõ ràng, nên không được phát hiện, làm tăng nguy cơ phát triển zona về sau. Trong những trường hợp này, vaccine thủy đậu không còn tác dụng. Bên cạnh đó, vaccine thủy đậu dù có hiệu quả cao vẫn không đạt bảo vệ 100% như các loại vaccine khác, vẫn có tỷ lệ nhỏ người mắc bệnh nhưng không nghiêm trọng so với chưa tiêm vaccine. Những người mắc bệnh này vẫn có nguy cơ phát triển bệnh zona thần kinh.
Hiện Việt Nam có vaccine phòng zona thần kinh Shingrix do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất. Hiệu quả ngăn bệnh đến 97% ở người từ 50 tuổi, đến 87% ở người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý. Vaccine đồng thời giảm biến chứng đau thần kinh sau zona và biến chứng khác hơn 90%. Lịch tiêm gồm hai mũi cách nhau 1-2 tháng tùy đối tượng tiêm.
Mũi tiêm chỉ định cho người từ 50 tuổi trở lên hoặc người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh. Loại này cần tiêm cách liều vaccine thủy đậu trước đó tối thiểu 8 tuần.
Ngoài vaccine, bạn cần nâng cao thể trạng tổng thể bằng việc ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, stress để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Dơi là động vật có vú máu nóng, có thể lây virus dại cho người thông qua nước bọt hoặc nước tiểu dính vào vết thương hở, niêm mạc mắt, mũi, miệng. Theo CDC Mỹ, dơi là loài động vật thường được báo cáo mắc bệnh dại cao nhất tại nước này. Hầu hết những người ở Mỹ tử vong vì bệnh dại đều tiếp xúc với dơi mắc bệnh dại. Bệnh biểu hiện lâm sàng gồm sợ nước, gió, co giật, liệt và tử vong. Gần 100% người và động vật mắc bệnh đều tử vong.
Bạn mô tả tình huống bị dơi bay đâm vào gót chân nhưng chưa gây ra vết thương, vết xước nhìn thấy ngoài da, bạn có thể yên tâm không bị lây nhiễm virus dại, không cần tiêm vaccine. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy quá lo lắng về tình trạng của mình, bạn có thể đến cơ sở tiêm chủng để bác sĩ xem xét và tư vấn.
Lần sau bạn lưu ý khi có vết thương ngoài da do động vật gây ra, bạn không nên vắt chanh hay tác động lên vết thương vì sẽ làm vết cắn bị nhiễm trùng, kéo dài thời gian chữa trị. Bạn nên rửa sạch vết thương dưới vòi nước chảy với xà phòng liên tục 15 phút. Nếu không có xà phòng, bạn có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường. Sau đó, vết thương cần được rửa sạch với cồn 70% hoặc cồn iốt. Hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.
Hiện nay, bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Vaccine huyết thanh là cách phòng bệnh duy nhất. Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ). Người bị động vật cắn, cào tiêm với phác đồ 5 mũi, vào các ngày 0-3-7-14-28, đường tiêm ở bắp. Hoặc 8 mũi vào ngày 0-3-7-28, với đường tiêm trong da.
Trong trường hợp chủ động tiêm ngừa khi chưa bị động vật cắn, phác đồ gồm ba mũi cơ bản (các ngày 0-7-21 hoặc 0-7-28) và các mũi tiêm nhắc dành cho người có nguy cơ cao tiếp xúc virus dại làm trong phòng thí nghiệm, thám hiểm hang động, trẻ thường xuyên chơi với chó mèo... Vaccine dại hiện nay đều là các vaccine bất hoạt, sản xuất theo công nghệ mới, không chứa tế bào thần kinh nên không gây ảnh hưởng trí nhớ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Vaccine Rotavin (Việt Nam) phòng bệnh tiêu chảy do Rotavirus, được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến trước 6 tháng tuổi với lịch uống 2 liều liên tiếp cách nhau tối thiểu 4 tuần. Còn vaccine phế cầu là vaccine tiêm phòng bệnh do vi khuẩn phế cầu gây ra như viêm tai giữa, viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết... Trẻ có thể tiêm vaccine phòng phế cầu từ 6 tuần tuổi.
Con bạn đã uống vaccine Rota virus, sau đó tiêm thêm vaccine phế cầu 8 ngày sau hoàn toàn không ảnh hưởng sức khỏe. Thực tế, hai loại vaccine này vẫn còn có thể tiêm và uống gộp trong một buổi tiêm vẫn an toàn.
Bên cạnh đó, hai loại vaccine này hoạt động theo cơ chế riêng biệt và tác động lên các hệ cơ quan khác nhau. Do đó, việc sử dụng cùng lúc không gây ra sự can thiệp lẫn nhau, giúp đảm bảo hiệu quả miễn dịch cũng như an toàn cho trẻ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Virus sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan qua đường hô hấp khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Thời gian ủ bệnh khoảng 12-21 ngày, sau đó phát ban và lây vào thời gian trước 4 ngày và 4 ngày sau khi phát ban. Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị bệnh sởi, đặc biệt nhiều trường hợp người lớn đi lại và trở thành nguồn lây bệnh cho trẻ nhỏ. Vì vậy, tiêm chủng là cách hiệu quả giúp phòng ngừa và giảm các biến chứng nặng do sởi.
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine ngừa sởi cho trẻ em và người lớn, bao gồm: loại sởi đơn MVVAC (Việt Nam) có trong tiêm chủng mở rộng và dịch vụ; loại phối hợp ngừa sởi - rubella MRVAC (Việt Nam) có trong tiêm chủng mở rộng; loại phối hợp 3 trong 1 ngừa sởi - quai bị - rubella gồm Priorix (Bỉ) và MMR II (Mỹ) chỉ có trong tiêm chủng dịch vụ.
Trong bối cảnh dịch sởi lan rộng, vaccine phòng sởi được Bộ Y tế cho phép tiêm cho trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng tuổi (mũi 0 - mũi sởi chống dịch) nhằm bảo vệ trẻ từ sớm. Đến 9 tháng và sau 12 tháng, trẻ cần tiếp tục lộ trình tiêm chủng theo thông thường để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tối ưu và duy trì miễn dịch bền vững.
Con của bạn đã 18 tháng tuổi nên được tiêm ngừa ngay khi có thể và đủ liệu trình tiêm 2 mũi, mũi 2 cách mũi 1 là 3 tháng, khuyến cáo tiêm nhắc 1 mũi sau mũi 2 là 3 năm hoặc khi trẻ đủ 4-6 tuổi.
Hiệu quả vaccine lên đến 98% khi tiêm đủ hai mũi.
Cùng với đó, bạn cần giúp bé vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa tay thường xuyên; sát khuẩn họng, miệng; ăn uống đủ dinh dưỡng... Gia đình nên thường xuyên vệ sinh nơi ở, nơi làm việc; đi khám và cách ly ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Dại là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm, gần 100% tử vong khi phát bệnh dại. Bệnh thường tăng cao vào mùa nóng, nhất từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Bệnh lây khi chó, mèo mang virus dại cắn, cào, liếm lên vết thương hở.
Trong 3 tháng đầu năm 2025, cả nước có 20 người tử vong do bệnh dại, rải rác ở nhiều tỉnh thành. Nhiều địa phương liên tục ghi nhận ca nhiễm dại trên người và chó, trong đó có tỉnh Đồng Nai nơi bạn sinh sống.
Trường hợp của bạn có vết xước, trầy nhẹ trên da, virus có thể xâm nhập vào cơ thể. Do đó, bạn không nên chủ quan mà hãy đến cơ sở y tế để được tiêm chủng phòng bệnh. Tùy theo tình trạng vết thương và việc theo dõi được con vật trong 10 ngày, bác sĩ có thể chỉ định dừng tiêm khi bạn tiêm được 3 mũi. Nếu con vật không bị mắc bệnh dại, nhờ tiêm vaccine, cơ thể vẫn tạo được kháng thể bảo vệ bạn sau này. Ví dụ, lần sau nếu bạn bị chó, mèo cắn cào nhưng đã tiêm đủ 3 mũi, bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi vaccine và không cần dùng huyết thanh kháng dại.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi vằn, chủ yếu là muỗi Aedes aegypty đốt người bệnh mang virus Dengue và truyền sang cho người lành thông qua vết đốt. Sốt xuất huyết có 4 type huyết thanh khác nhau gồm Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4. Một người có thể nhiễm và tái nhiễm với cả 4 type huyết thanh này.
Hiện Việt Nam có vaccine phòng đầy đủ 4 type huyết thanh virus sốt xuất huyết, có hiệu quả ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh (bao gồm cả trường hợp tái nhiễm) đến hơn 80% và nguy cơ nhập viện hơn 90%. Vaccine tiêm cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn. Lịch tiêm hai mũi cách nhau ba tháng. Phụ nữ dự định sinh con nên tiêm vaccine trước ba tháng hoặc tối thiểu một tháng trước khi mang thai.
Theo thông tin kê toa của nhà sản xuất vaccine sốt xuất huyết, người đã mắc sốt xuất huyết phải cần đủ 6 tháng mới được tiêm vaccine phòng ngừa. Lý do, trong khoảng thời gian này, cơ thể vẫn còn miễn dịch tự nhiên, có thể làm giảm hiệu quả đáp ứng miễn dịch của vaccine. Con bạn mới khỏi bệnh 3 tháng thì không nên tiêm vaccine sốt xuất huyết, chờ đủ 6 tháng hãy tiêm để thuốc phát huy tác dụng bảo vệ hiệu quả nhất.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bác!
Vaccine Pneumovax 23 do hãng dược phẩm MSD (Mỹ) sản xuất, có hiệu quả phòng các bệnh nhiễm trùng xâm lấn do vi khuẩn phế cầu (Streptococcus pneumoniae) gây ra như viêm phổi kèm nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết. Ngoài ra, vaccine còn phòng viêm phổi mắc phải tại cộng đồng.
Vaccine đặc biệt hiệu quả cao từ 75-86% đối với người trên 65 tuổi, người có bệnh nền.
Vaccine chỉ định cho trẻ em từ 2 tuổi đến người lớn, nhắm mục tiêu vào 23 loại kháng nguyên khác nhau của vi khuẩn phế cầu, chiếm phần lớn trong số những tác nhân gây bệnh phế cầu xâm lấn, bao gồm: 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19A, 19F, 20, 22F, 23F, 33F. Khi vào cơ thể, vaccine kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể đặc hiệu, giúp nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn phế cầu khi chúng xâm nhập.
Người đã tiêm vaccine phế cầu 13 vẫn rất cần tiêm thêm vaccine phế cầu 23 để củng cố hiệu quả và tăng mức độ bảo vệ khỏi các chủng phế cầu khuẩn nguy hiểm không có trong vaccine phế cầu phế cầu 13, đặc biệt đối với người thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh phế cầu xâm lấn.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cũng có khuyến nghị tiêm vaccine phế cầu 23 cho những người đã tiêm phế cầu 10 hoặc 13, đặc biệt nếu họ thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc phế cầu xâm lấn hoặc đã tiêm phòng từ lâu.
Để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa bệnh lý phế cầu tốt nhất cho trẻ em và người lớn, tất cả trẻ em cần hoàn thành lịch tiêm vaccine phế cầu 10 và 13 trước sau đó tiêm bổ sung thêm vaccine phế cầu 23. Với người lớn đã tiêm vaccine phế cầu 13 như bác, cần bổ sung thêm vaccine phế cầu 23. Thông thường, khoảng cách tối thiểu giữa vaccine phế cầu 13 và phế cầu 23 là 1 năm đối với người không có nguy cơ cao mắc bệnh phế cầu xâm lấn và 2 tháng, tối thiểu 8 tuần đối với người có nguy cơ cao.
Cảm ơn câu hỏi của bác.
Chúc bác và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn!
Đối với củ hành tây, hiện chưa có tài liệu y khoa, hay nghiên cứu khoa học nào chứng mình có thể phòng ngừa cúm hiệu quả. Còn nước cam có hàm lượng vitamin C cao, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, chống viêm. Nước cam cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng khác giúp các hoạt động của hệ thống miễn dịch luôn ở trạng thái tốt nhất. Tuy nhiên, nếu chỉ uống nước cam để phòng cúm thì không chính xác.
Cách phòng ngừa cúm hiệu quả nhất hiện nay, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO), CDC Mỹ, Bộ Y tế nước ta khuyến cáo là tiêm vaccine. Vì vậy, bạn nên cân nhắc chủng ngừa cúm càng sớm càng tốt để giúp cơ thể có kháng thể chủ động, giảm tỷ lệ biến chứng, trở nặng khi nhiễm bệnh.
Hiện Việt Nam có đầy đủ các loại vaccine cúm từ Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và Việt Nam phòng 4 chủng virus phổ biến gồm cúm A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, B/Victoria, dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng nếu chưa từng chủng ngừa cúm. Trẻ từ 9 tuổi và người lớn chỉ cần tiêm 1 mũi. Phụ nữ nên tiêm phòng cúm trước và trong thai kỳ, tốt nhất từ ba tháng giữa thai kỳ trở đi để bảo vệ sức khỏe, truyền kháng thể thụ động cho con. Vaccine cần nhắc lại hàng năm, mỗi năm một mũi, để cập nhật chủng virus cúm lưu hành theo khuyến cáo của WHO và kháng thể từ vaccine giảm dần theo thời gian.
Theo WHO, tiêm vaccine cúm mùa và tiêm nhắc đều đặn hằng năm có thể làm giảm đến 60% các bệnh liên quan đến cúm, 90% tỷ lệ nhập viện và khoảng 70-80% tỷ lệ bị tử vong do cúm, đặc biệt là các nhóm đối tượng miễn dịch kém, bệnh lý nền, mãn tính COPD…
Ngoài phòng ngừa mắc cúm bằng vaccine, bạn nên ăn uống đủ chất dinh dưỡng, thường xuyên vận động, ngủ nghỉ hợp lý để tăng cường sức đề kháng, nâng cao thể trạng. Bạn cũng nên giữ nhà cửa sạch sẽ, thường xuyên súc họng, vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý, mang khẩu trang khi đến nơi đông người.
Khi có các triệu chứng nghi ngờ cúm như sốt cao, ho, đau đầu, đau ngực, cần nghỉ ngơi tại nhà, uống đủ nước để theo dõi tình trạng. Nếu xuất hiện các dấu hiệu nặng như khó thở, đau tức ngực, lơ mơ, hoặc tím tái... cần đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Gia đình không tự ý sử dụng thuốc, chữa bệnh theo mẹo dân gian khiến bệnh nặng hơn.
Cảm ơn câu hỏi của bạn.
Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Bạn đã được chuyển sang trang đăng ký của VNVC, đối tác VnExpress